www.TheSeaNation.gr

Η θετική έκβαση του ελέγχου του IMO σε κρίσιμους τομείς αρμοδιότητας του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (ΥΝΑΝΠ), εκτιμάται ότι θα ενισχύσει το κύρος του Διοικητικού Φορέα της Ναυτιλίας και θα επαναβεβαιώσει τη σημαντικότητά του ως σταθερής ποιοτικής παραμέτρου της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού νηολογίου .’’
Από το 2016, ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός ( International Maritime Organization-IMO) έχει θεσμοθετήσει υποχρεωτικό Σύστημα Ελέγχου των Κρατών Μελών του (The IMO Member State Audit Scheme-IMAS), που είναι συμβατό με τα πρότυπα (ISO 9001: 2015) του Διεθνούς Οργανισμού Τυποποίησης. Ο έλεγχος αποσκοπεί στη βελτίωση της αποδοτικότητας και ικανότητας του κράτους μέλους ως ‘’κράτος σημαίας (flag state), κράτος λιμένα (port state) και παράκτιο κράτος (coastal state).
Από πλευράς ουσίας , ο πιο πάνω έλεγχος συνίσταται στην αξιολόγηση (assessment) του κράτους μέλους, ως προς την εκπλήρωση των υποχρεώσεων του που απορρέουν από Διεθνείς Συμβάσεις του IMO, στις οποίες το κράτος είναι μέρος, σε κρίσιμους τομείς, όπως η ναυτική ασφάλεια(Safety of life at sea-SOLAS), η προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος (Prevention of pollution from ships-MARPOL), η ναυτική εκπαίδευση (Training, certification, and watchkeeping-STCW) κ.α
Ωσαύτως, δεν θα πρέπει να διέλθει της προσοχής ότι σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Οδηγία 2009/11/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Απριλίου 2009 ‘’για την τήρηση των υποχρεώσεων του κράτους σημαίας,’’ ενσωματώνει στην κοινοτική έννομη τάξη την ανωτέρω υποχρέωση που υφίσταται για τα κράτη μέλη του IMO και επιβάλλει σε κάθε κράτος μέλος της ΕΕ , να υπόκειται, ανά επταετία, στην πιο πάνω διαδικασία ελέγχου του IMO.
Για τη χώρας μας έχει προγραμματισθεί, εφόσον βεβαίως οι συνθήκες της πανδημίας το επιτρέψουν, ο έλεγχος αυτός να πραγματοποιηθεί τον Δεκέμβριο 2021. Το ΥΝΑΝΠ καλείται να ανταποκριθεί με επιτυχία στις απαιτήσεις του ελέγχου με απώτερο στόχο την πιστοποίηση της ποιότητας των υπηρεσιών του στους τομείς που προαναφέρθηκαν, προβαίνοντας , όπου απαιτείται, στις ενδεδειγμένες διορθωτικές ενέργειες(Corrective Action Plan) με βασική επιδίωξη τη βελτίωση της λειτουργικότητας – αποτελεσματικότητάς του και την περαιτέρω ενίσχυση της αξιοπιστίας του.
Ειδικότερα, ο έλεγχος θα επικεντρωθεί στο εάν το ΥΝΑΝΠ έχει αναπτύξει μια συνολική στρατηγική για την εκπλήρωση των προαναφερθεισών διεθνών υποχρεώσεων της χώρας μας έναντι του IMO,εάν ακολουθείται συγκεκριμένη μεθοδολογία και έχουν θεσπισθεί σχετικές διαδικασίες για την αξιολόγηση της αποτελεσματικής ενσωμάτωσης (enactement of the legislation), εφαρμογής (implementation) και επιβολής (enforcement) από τη χώρα μας των διεθνών αυτών οργάνων, καθώς και εάν προβλέπεται η επανεξέταση της πιο πάνω στρατηγικής και συνακόλουθα η λήψη διορθωτικών μέτρων.
Ευθύς εξ αρχής θα πρέπει να τονισθεί ότι το ΥΝΑΝΠ έχει αναδειχθεί διαχρονικά σε ποιοτική σταθερά του ελληνικού νηολογίου, διαχειριζόμενο με επιτυχία τα θέματα που απασχολούν την ελληνική ναυτιλία, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που αφορούν στην εκπλήρωση των διεθνών υποχρεώσεων της χώρας μας έναντι του IMO, ιδιαιτέρως δε αυτών που σχετίζονται με την άσκηση αρμοδιοτήτων ως ‘’κράτους της σημαίας’’ ( flag state).
Η άποψη αυτή εδράζεται στη διαπίστωση ότι η θεσμική οργάνωση, το εξειδικευμένο στελεχιακό δυναμικό και τα θεσμικά μέτρα, που έχουν ληφθεί, αναδεικνύουν το ΥΝΑΝΠ σε ένα αξιόπιστο οργανισμό, που διακρίνεται για τη συνέπεια, λειτουργικότητα και αποτελεσματικότητά του. Αναντίρρητα, συνιστούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα η παροχή υπηρεσιών σε 24/7 βάση, η ψηφιοποίηση (e-νηολόγιο), η διεθνής εκπροσώπηση, το δίκτυο Εδρών Ναυτιλιακών Ακολούθων, το πλέγμα διμερών ναυτιλιακών συμφωνιών με τρίτες χώρες, οι συμφωνίες αποφυγής διπλής φορολογίας των ναυτιλιακών κερδών, οι διμερείς συμφωνίες για τη αμοιβαία αναγνώριση των πιστοποιητικών IMO/STCW, καθώς επίσης η διαρκής υποστήριξη για παραμονή της ελληνικής σημαίας στη λευκή λίστα του Paris MoU, και στη λίστας IMO/STCW.
Από όσα προαναφέρθηκαν, εικάζεται ότι το ΥΝΑΝΠ έχει την ικανότητα να ανταποκριθεί θετικά στις απαιτήσεις του ελέγχου του IMO.΄Αλλωστε διαθέτει γνώση, εμπειρία, σχετική μεθοδολογία και μηχανισμό αξιολόγησης της απόδοσής του με μετρήσιμους στόχους από τον προηγούμενο (2007) ‘’εθελοντικό για τη χώρας μας’’ έλεγχο του IMO. Η θετική έκβαση του τότε ελέγχου είχε ως αποτέλεσμα την προνομιακή πιστοποίηση του ΥΝΑΝΠ , προσέδωσε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην ελληνική σημαία και συνέβαλε, για επ’ αρκετό χρονικό διάστημα, στη διατήρησή της στη λίστα του προγράμματος της Αμερικάνικης Ακτοφυλακής (USCG Qualship 21).
Η αντίληψη ότι έλεγχος του IMO ασκεί σημαντική επίδραση στην αξιοπιστία και το κύρος του νηολογίου επιβεβαιώνεται και από την πρωτοβουλία του Διεθνούς Ναυτικού Επιμελητηρίου (International Chamber of Shipping-ICS)-οργανισμού που εκπροσωπεί τον διεθνή εφοπλισμό - να εκδίδει κάθε χρόνο πίνακα (Shipping Industry Flag State Performance Table 2020/2021)).
Ο οδηγός αυτός παρέχει στους χρήστες (shipowners/operators) τη δυνατότητα να σχηματίσουν μια πραγματική εικόνα αναφορικά με την επίδοση των ‘’κρατών της σημαίας’’ σε σχέση με την εκπλήρωση των δεσμεύσεων τους έναντι του IMO με βάση επιλεγμένα αντικειμενικά κριτήρια , μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και ο έλεγχος IMAS(IMO).
Συνεπεία των ανωτέρω , μπορεί να λεχθεί ότι η θετική έκβαση του ελέγχου του IMO έχει αναντίρρητα προστιθέμενη αξία για την ενίσχυση του κύρους (prestige) του ΥΝΑΝΠ και προσδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα στην ανάδειξή του ως ποιοτικής παραμέτρου της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού νηολογίου, που θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να συνεκτιμάται κατά την αξιολόγηση των πολλαπλών κριτηρίων και παραγόντων (εμπορικών, οικονομικών, φορολογικών, νομικών-θεσμικών κ.α), που προσδιορίζουν την απόφαση επιλογής σημαίας.

*Ο κ. Γεώργιος Γιαννημάρας είναι Αντιναύαρχος(ε.α) Λ.Σ-Επίτιμος Α΄Υπαρχηγός, Πρώην Σύμβουλος Ναυτιλιακής Πολιτικής στην ΕΕΕ