www.TheSeaNation.gr

Να μπουν δικλείδες ασφαλείας για να αποφευχθεί η εκτροπή φορτίων σε λιμάνια εκτός Ε.Ε. για την αποφυγή των χρεώσεων του EU Emissions Trading System ζητάει ο ESPO καθώς στις 13 Μαρτίου 2023, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναμένεται να ψηφίσει επί της πολιτικής συμφωνίας για το αναθεωρημένο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της EU Emissions Trading System (ETS).
Οι φορείς διαχείρισης των ευρωπαϊκών λιμένων (ESPO) και οι ιδιωτικές λιμενικές εταιρείες και φορείς εκμετάλλευσης τερματικών σταθμών (FEPORT) υποστηρίζουν τα οικονομικά κίνητρα για την επιτάχυνση του οικολογικού προσανατολισμού της ναυτιλίας.
Ωστόσο, το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας για το ETS της ΕΕ στον τομέα της ναυτιλίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε αόριστη προσέγγιση λιμένων, όπου οι ναυτιλιακές εταιρείες μπορούν να αποφύγουν την πληρωμή στο ETS προσθέτοντας μια προσέγγιση σε λιμένα εκτός της ΕΕ ή αναδιαμορφώνοντας τα δρομολόγιά τους.
Η διαφυγή εσόδων, επισημαίνει ο ESPO, θα απειλήσει την ακεραιότητα του EU ETS, οδηγώντας σε υψηλότερες εκπομπές από μεγαλύτερα ταξίδια, ενώ δεν θα ωθήσει τις ναυτιλιακές εταιρείες να βελτιώσουν τις δραστηριότητές τους. Λιγότερα δικαιώματα που τίθενται σε πλειστηριασμό θα σημαίνουν λιγότερα διαθέσιμα έσοδα για την απαλλαγή του τομέα από τις ανθρακούχες εκπομπές. Τέλος, η αποφυγή ελλιμενισμού θα επηρεάσει αρνητικά την απασχόληση και την επιχειρηματική δραστηριότητα σε ορισμένους λιμένες της ΕΕ και θα υπονομεύσει τον στρατηγικό τους ρόλο ως κόμβων μεταφορών, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και συνδεσιμότητας.
Αποτελεί θετικό μήνυμα ότι η πολιτική συμφωνία λαμβάνει υπόψη τους κινδύνους φοροδιαφυγής, και ο ESPO και η FEPORT εκτιμούν ότι η Επιτροπή θα παρακολουθεί και θα υποβάλλει εκθέσεις σχετικά με τις επιπτώσεις του EU ETS Maritime στην κυκλοφορία των λιμένων, τη διαφυγή εσόδων στους λιμένες και τη μετατόπιση της κυκλοφορίας των κόμβων μεταφόρτωσης. Οι φορείς διαχείρισης των λιμένων και οι φορείς εκμετάλλευσης τερματικών σταθμών υποστηρίζουν σθεναρά ότι η Επιτροπή πρέπει να ενεργεί αμέσως μόλις εντοπιστεί η φοροδιαφυγή.
Η FEPORT και ο ESPO εκτιμούν επίσης τις προσπάθειες των νομοθετών να εισαγάγουν έναν ορισμό του «λιμένα κατάπλου», ο οποίος θα αποκλείει τις στάσεις σε λιμένες μεταφόρτωσης εμπορευματοκιβωτίων που γειτνιάζουν με την ΕΕ, ο οποίος θα καθοριστεί μέσω εκτελεστικών πράξεων.
Όπως επισημαίνει ο ESPO μόλις διαπιστωθεί η διαφυγή εσόδων και αλλάξουν οι εμπορικοί δρόμοι, θα είναι πολύ δύσκολο να αντιστραφεί η αρνητική εξέλιξη. Η πρόθεση της Επιτροπής να χρησιμοποιήσει δεδομένα και δεδομένα AIS από τα τελωνεία (για να αξιολογήσει κατά πόσον υπάρχουν αλλαγές στη θαλάσσια κυκλοφορία) και την αξία των εμπορευμάτων που εισάγονται και εξάγονται μέσω των λιμένων της ΕΕ, ως δείκτες πιθανής διαφυγής εσόδων . Ωστόσο, οι δείκτες αυτοί εντοπίζουν τη διαφυγή εσόδων μόνο αφού έχει ήδη πραγματοποιηθεί. Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να χρησιμοποιήσει πρόσθετες παραμέτρους που θα επιτρέπουν τον έγκαιρο εντοπισμό ασαφών προσεγγίσεων λιμένων και αναδιαρθρώσεων των ναυτιλιακών οδών προτού παγιωθούν αμετάκλητα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επίσης θα πρέπει να παρακολουθεί την εκτροπή φορτίου μέσω όλων των σχετικών λιμένων εκτός ΕΕ, όχι μόνο εκείνων των λιμένων όπου το συνολικό μερίδιο της διακίνησης μεταφόρτωσης εμπορευματοκιβωτίων υπερβαίνει το 65%. Εάν η εκτροπή φορτίου πραγματοποιείται επίσης μέσω λιμένων ή τερματικών σταθμών κάτω από αυτό το όριο, το όριο αυτό θα πρέπει να μειώνεται ή να εγκαταλείπεται αμέσως.
Ο ESPO και η FEPORT χαιρετίζουν τη συμπερίληψη της ναυτιλίας στο EU ETS της ΕΕ στο πλαίσιο της απαλλαγής της ναυτιλίας από τις ανθρακούχες εκπομπές.
Το αναθεωρημένο σύστημα ETS θα εφαρμόζεται στη θαλάσσια ναυσιπλοΐα και, μετά από μια περίοδο σταδιακής εφαρμογής μεταξύ 2024-2026, θα απαιτεί από τις ναυτιλιακές εταιρείες να υποβάλλουν δικαιώματα που να καλύπτουν το 100 % των εκπομπών για ενδοενωσιακούς πλόες (μεταξύ δύο λιμένων στην ΕΕ) και σε λιμένες, και το 50 % των εκπομπών σε πλόες εκτός ΕΕ (μεταξύ λιμένα στην ΕΕ και λιμένα εκτός της ΕΕ).