Πληθαίνουν τα ερωτήματα για το επίπεδο των σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ καθώς σύμφωνα με πληροφορίες, η τουρκική κυβέρνηση έχει λάβει μέτρα για να αναστείλει το εμπόριο με το Ισραήλ και να σταματήσει την κίνηση πλοίων μεταξύ των δύο χωρών, καθώς και ενδεχομένως τη διεθνή ναυτιλία με ισραηλινή σύνδεση.
Η πλήρης έκταση των κινήσεων είναι ασαφής εν αναμονή των επίσημων κυβερνητικών δηλώσεων, αλλά έρχεται αφού οι Χούθι κατέστησαν σαφές ότι παρακολουθούσαν τη ναυτιλία μεταξύ των χωρών.
Επισήμως, η Τουρκία δήλωσε ότι είχε αναστείλει το εμπόριο με το Ισραήλ πριν από περισσότερο από ένα χρόνο τον Μάιο του 2024, αλλά και οι δύο αναφορές από το Bloomberg και το Reuters παρακολουθούν το συνεχιζόμενο εμπόριο.
Το υπουργείο Εμπορίου της Τουρκίας δήλωσε στο Reuters χθες, 21 Αυγούστου, ότι κινείται για να περιορίσει τις εξαγωγές σε ένα ευρύ φάσμα προϊόντων μέχρι να κηρυχθεί κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Αυτό λέγεται ότι περιλαμβάνει οικοδομικά υλικά όπως σίδηρο, μάρμαρο, χάλυβα, τσιμέντο, αλουμίνιο και τούβλα, καθώς και λιπάσματα και εξοπλισμό κατασκευών. Η Τουρκία υπήρξε κορυφαίος προμηθευτής δομικών υλικών στο Ισραήλ, με την Τράπεζα του Ισραήλ να αναφέρει εξαγωγές άνω των 5,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την Τουρκία στο Ισραήλ το 2023 πριν από το προηγούμενο εμπάργκο. Άλλες αναφορές σήμερα έδειξαν ότι η τουρκική κυβέρνηση επιβάλλει επίσης αθόρυβα περιορισμούς σε όλες τις αποστολές προς το Ισραήλ. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα πλοία που είναι νηολογημένα στην Τουρκία ενημερώνονται ότι δεν μπορούν πλέον να καταπλέουν σε ισραηλινά λιμάνια. Οι ισραηλινές ναυτιλιακές εταιρείες ενημερώνονται ότι τα πλοία τους αποκλείονται από τα λιμάνια της Τουρκίας.
Στις αρχές Αυγούστου, οι Χούθι στην Υεμένη αύξησαν τις απειλές τους εναντίον πλοίων και ναυτιλιακών εταιρειών που προσεγγίζουν ισραηλινά λιμάνια. Στο πλαίσιο αυτό, ανέφεραν τα ίχνη των πλοίων που πλέουν μεταξύ ισραηλινών λιμανιών και της Τουρκίας καθώς και της Αιγύπτου, προειδοποιώντας ότι ήταν παραβίαση του «εμπάργκο» της ομάδας στα ισραηλινά λιμάνια.
Κύκλους γύρω από το «εαυτό του»...
Η τελευταία προσπάθεια να φτάσει ένα σημαντικό ποσό βοήθειας στη Γάζα για τους κατοίκους βρίσκεται σε εξέλιξη, αλλά φαίνεται να έχει επιβραδυνθεί καθώς το σκάφος κάνει κύκλους στα ανοικτά των ακτών κοντά στο λιμάνι της Ασντόντ στο Ισραήλ. Το πλοίο Henke είχε προγραμματιστεί να δέσει το βράδυ της Τρίτης, 19 Αυγούστου, αλλά από το βράδυ της Πέμπτης συνεχίζει να πλέει σε κύκλους.
Η Κυπριακή Δημοκρατία ανέλαβε ηγετικό ρόλο στην οργάνωση της αποστολής βοήθειας. Συνεισέφερε πάνω από 700 τόνους τροφίμων και υλικών, μαζί με 500 τόνους από την κυβέρνηση της Μάλτας. Ανθρωπιστικές οργανώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ιταλία, τη Μάλτα και το Κουβέιτ έχουν επίσης συμμετάσχει, και η κυβέρνηση των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων αναφέρθηκε ότι έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην όλη προσπάθεια.
Το πλοίο, Henke, ένα πλοίο γενικού φορτίου 5.000 dwt νηολογημένο στον Παναμά, φορτώθηκε στο λιμάνι της Λεμεσού, στην Κύπρο, για αναχώρηση τη Δευτέρα 18 Αυγούστου. Το πλοίο, το οποίο ανήκει και διαχειρίζεται η Τουρκία, έχει ένα πενιχρό ιστορικό, συμπεριλαμβανομένων 16 ελλείψεων που εντοπίστηκαν κατά τη διάρκεια επιθεώρησης του κράτους λιμένα τον Μάιο, γεγονός που προκάλεσε την κράτησή του για οκτώ ημέρες, αλλά παρέχει μια ζωτική σανίδα σωτηρίας στους κατοίκους της Γάζας.
Το πλοίο είναι φορτωμένο με συνολικά 52 εμπορευματοκιβώτια που περιέχουν 1.200 τόνους ανθρωπιστικής βοήθειας. Μεταξύ των προμηθειών που παρέχονται είναι ζυμαρικά, ρύζι, παιδικές τροφές, κονσερβοποιημένα προϊόντα και άλλες ζωτικές προμήθειες, οι οποίες πρόκειται να παραδοθούν στον φιλανθρωπικό οργανισμό World Central Kitchen ως τελικό ανάδοχο και διανομέα. Η προσπάθεια βρίσκεται σε εξέλιξη υπό την αιγίδα του μηχανισμού παράδοσης των Ηνωμένων Εθνών, αναφέρει η Κύπρος.
Το Ισραήλ φαίνεται να έχει συμφωνήσει με την αποστολή. Το Associated Press αναφέρει ότι Ισραηλινοί τελωνειακοί υπάλληλοι εξέτασαν το φορτίο πριν φύγει από τη Λεμεσό. Η Κύπρος δήλωσε ότι η συμφωνία προβλέπει τη μεταφορά του φορτίου μέσω του λιμανιού της Ασντόντ χωρίς πρόσθετους ελέγχους ασφαλείας στο σημείο άφιξης.
Δεν είναι σαφές, ωστόσο, ποια είναι η καθυστέρηση για το πλοίο, το οποίο επρόκειτο να ξεκινήσει την εκφόρτωση την Τετάρτη 20 Αυγούστου, σύμφωνα με το ανακοινωθέν χρονοδιάγραμμα. Τα σήματα AIS δείχνουν το σκάφος να κινείται με ταχύτητα 5 κόμβων και να κάνει κύκλους στα ανοικτά των βόρειων ισραηλινών ακτών.